دکتر اکبر رضایی
منتشر شده در : کیهان ورزشی - 1395
متن کامل مقاله :
کشیدگی عضلات کشاله ران از آسیب های شایع ورزشی است. این کشیدگی ها همچنین می توانند در اثر فعالیت های بدنی شدید در کسانی که آمادگی ندارند هم ایجاد شوند.
عضلات زیادی در ناحیه لگن و ران وجود دارند. این عضلات مسئول حرکات مفصل لگن در جهات مختلف هستند. گاهی اوقات این عضلات بر اثر ضربه و یا بدنبال فعالیت های شدید بدنی دچار کشیدگی می شوند و در حالات شدیدتر ممکن است پارگی های میکروسکوپی در این عضلات به وجود بیاید که به آن استرین Strain هم می گویند و گاهی هم فیبرهای عضلانی بطور کامل پاره می شوند. شایع ترین عضلات لگن که دچار گشیدگی می شوند عضلات ادکتور یا نزدیک کننده ران هستند.
عضلات ادکتور در ناحیه کشاله ران قرار دارند. این عضلات در بالا به لگن متصل شده و در پایین به استخوان ران می چسبند و وظیفه آن ها نزدیک کردن ران ها به یکدیگر است. کشیدگی عضله ادکتور در قسمت کلفت آن و یا در محلی است که عضله به تاندون متصل می شود. کشیدگی معمولاً موقعی ایجاد می شود که عضله در حین انقباض شدید باشد و به ناگاه تحت کشش قرار گیرد و یا به آن ضربه ای وارد شود.هر عضله تا حد مشخصی می تواند کش بیاید و اگر تحت نیروی کششی بیشتری قرار گیرد آسیب های ذکر شده بوجود می آیند. وقتی مفصل لگن از قبل و به هر علتی دچار محدودیت حرکتی باشد احتمال کشیدگی عضلات اطراف آن بیشتر می شود.
اکثر کشیدگی های عضلانی ادکتور لگن وقتی بوجود می آید که فرد بدون گرم کردن خود شروع به ورزش می کند. در روند گرم کردن بدن قبل از شروع ورزش اصلی ، یک سری حرکات کششی انجام میشوند. این حرکات ، فیبرهای عضلات را به آرامی تحت کشش قرار داده و طول آن ها را افزایش می دهند و در نتیجه دامنه حرکت مفصل بیشتر می شود. وقتی که فرد بدون انجام این حرکات مستقیماً شروع به ورزش شدید می کند ، عضلات خود را که آمادگی ندارند در معرض کشش ناگهانی و در نتیجه آسیب قرار می دهد.
کشیدگی عضلانی ادکتور لگن در ورزش هایی مثل فوتبال ، بسکتبال ، تنیس ، ورزش های رزمی ، اسب سواری و دویدن بیشتر است. ورزشکاران نوجوان و مسن هم بیشتر از دیگر سنین در معرض این کشیدگی عضلانی هستند.
در نوجوانی عضلات و استخوان ها ممکن است با یک سرعت یکسان رشد نکنند
ممکن است استخوان ها با سرعتی بیش ار عضلات رشد طولی کنند. نتیجه این پدیده کوتاه شدن نسبی طول عضلات و در نتیجه تحت کشش قرار گرفتن عضلات اطراف استخوان است و در این حال عضله خیلی راحت تر دچار آسیب می شود.
مهمترین علامت، درد در روی عضلات کشاله ران است. این درد بلافاصله بعد از حرکتی که موجب کشیدگی عضله و تاندون می گردد در ناحیه کشاله ران احساس می شود. پس از آن درد کم شده و به صورت یک درد مداوم و گنگ در ناحیه کشاله ران در میاید. در ابتدا درد ممکن است فقط در شروع ورزش یا اول صبح بعد از برخاستن از خواب احساس شود و بعد از چند دقیقه و یا با انجام چند حرکت نرمشی شدت آن کم شده و یا از بین می رود. اگر به بیماری بی توجهی شود و ورزش ادامه یابد بتدریج درد در حین انجام حرکات ورزشی هم ایجاد می شود و حتی با ورزش شدیدتر هم می شود.
در موارد شدید بیماری درد در حالت معمولی و حتی در استراحت هم احساس می شود. ممکن است در زمان کشیده شدن عضله یک صدا یا تقه به توسط فرد احساس شود که نشانه پاره شدن فیبرهای عضلانی است. لمس و فشار دادن عضله کشیده شده در ناحیه کشاله ران دردناک است. در حالات شدید ممکن است عضله متورم شود و یا پوست روی آن دچار خون مردگی شود. بیمار در هنگام راه رفتن دچار لنگش می شود. گاهی اوقات قدرت عضله کاهش میابد.
به محض کشیده شدن عضلات کشاله ران باید اقدامات زیر انجام شوند :
۱-بلافاصله فعالیت ورزشی را قطع کرده و ادامه ندهید.
۲-از سرمای موضعی استفاده کنید. با استفاده از کیسه حاوی خرده های یخ محل درد را به آرامی ماساژ داده و سرد کنید. تکنیک پرایس
۳-برای مدتی باید از ایستان اجتناب کنید و بعد از آن هم تا مدتی باید با کمک دو عدد عصای زیر بغل راه بروید.
۴- برای کاهش درد می توانید از داروهای ضد درد یا ضد التهاب استفاده کنید.
۵-بعد از گذشت دو روز محل درد را با استفاده از کیسه اب گرم یا حوله گرم حرارت دهید. گرما شدت درد را کمتر میکند. دقت کنید که در مرحله حاد برای کاهش درد از سرما و در مراحل بعد از گرما استفاده کنید .
بعد از گذشت چند روز تا چند هفته ( بسته به شدت آسیب ) درد بتدریج کاهش میابد. در این حالت بیمار باید بتدریج خود را آماده بازگشت به فعالیت های ورزشی کند. مهمترین اقدام در این زمان انجام روزانه نرمش های کششی بخصوص در ناحیه کشاله ران و لگن و شکم و کمر است.
بعد از مدتی نرمش های تقویتی هم به نرمش های کششی اضافه میشوند. انجام این نرمش ها تاثیر به سزایی در کاهش درد باقیمانده در کشاله ران و همچنین آماده کردن ورزشکار برای برگشت به فعالیت ورزشی دارد. این نرمش ها باید تحت نظر پزشک معالج و متخصص فیزیوتراپی انجام شوند.
در این مدت بیمار باید از انجام فعالیت های شدید بدنی و ورزشی اجتناب کند. موقعی که عضلات لگن و ران بخصوص عضلات کشاله ران کاملا بدون درد شدند و قابلیت کششی و قدرت کافی را بدست آوردند بیمار می تواند به فعالیت ورزشی قبلی برگردد.
نکته مهم در انجام حرکات کششی اینست که اگر این حرکات بصورت شدید و پرتابی و بدون احتیاط انجام شوند میتوانند شدت درد بیمار را افزایش داده و مشکلات او را بیشتر کنند. پس انجام این نرمش ها باید بصورت تدریجی و به آهستگی و با کشش ملایم عضلات شروع شده و بتدریج شدت کشش افزایش یابد.
مهمترین راه پیشگیری از این وضعیت ، انجام نرمش های مناسب کششی لگن و مفصل ران و بخصوص عضلات کشاله ران قبل از انجام فعالیت های شدید بدنی و ورزش های سنگین است. انجام حرکات کششی به طریقه صحیح بسیار مهم است. به این صورت که اندام را باید به آهستگی کشش داد و آن را مدتی در همان وضعیت کشیده شده قرار داد. اینکار به عضله فرصت میدهد تا طول فیبرهایش به آرامی زیاد شود. انجام دادن تعداد زیادی حرکات تکراری کششی به سرعت و پشت سر هم اشتباه است.
نکته مهم دیگر برای کسانی که درگیر فعالیت های سنگین ورزشی هستند رعایت بالانس و تعادل عضلانی است. با انجام تمرینات مناسب ورزشی باید قدرت عضلات اطراف لگن و کشاله ران بصورت یکسان و یکنواخت افزایش یافته و این عضلات باید بتوانند با هماهنگی لازم با یکدیگر کار کنند. عضلات لگن و کشاله ران باید به اندازه کافی قوی باشند. عضلات ضعیف خیلی راحت تر دچار کشیدگی می شوند. نباید عضلات را زیاد خسته کرد. یک عضله خسته به راحتی دچار کشیدگی می شود. استفاده از لباس مناسب در حین ورزش نکته مهم دیگری است که برای پیشگیری از کشیدگی عضله باید به آن توجه کرد.