یکی از آسیبهای موجود در اندام فوقانی در ورزشکاران آسیبهای ناشی از کشیدگی و یا پارگی در عضله دوسر بازویی می باشد این عضله یکی از عضلات مهم در اندام فوقانی میباشد که پارگی و کشیدگی آن میتواند توسط فیزیوتراپی در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی قابل بهبودی و درمان باشد.
عضله دوسر بازویی در جلوی استخوان بازو قرار گرفته است و موقع بازو گرفتن برجسته میشود. این عضله دارای دو تاندون پروگزیمال ( انتهای فوقانی ) و یک تاندون دیستال ( انتهای تحتانی ) است که به طور معمول سر دراز عضله دوسر بیشتر دچار پارگی می شود. عمل اصلی این عضله خم کردن آرنج است ولی به ثبات مفصل شانه نیز کمک میکند.
تاندون دراز عضله دوسر بازو از بالای سر استخوان بازو به طرف مفصل شانه امتداد یافته و به بالای حفره مفصلی استخوان کتف متصل می شود. پارگی این تاندون بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال رخ میدهد.
ورزشکارانی که قبلاً دچار سندروم تحت آخرومی شده و یا به تندینایتیس ( التهاب تاندون ) عضله دوسربازو مبتلا شده اند و در ورزش هایی که در آنها حرکات تکراری دست در بالای سر انجام می شود مانند شنا ، ژیمناستیک ، موج سواری ، بدمینتون ، پرتاب نیزه ، والیبال بیشتر به این مشکل دچار می شوند.
این پارگی سبب ایجاد دفورمیتی خاصی می شود که به نام Popeye Deformity ( پاپ آی دفورمیتی ) معروف است.
پارگی سر دراز عضله دوسر معمولاً به دلیل تضعیف و تخریب این تاندون در مدت زمان طولانی اتفاق می افتد همانند عضله گرداننده شانه ، این تاندون به دلیل اینکه در زیر زائده آخرمی قرار میگیرد در طول فعالیت هایی که دست در بالای سر حرکت میکند بسیار مستعد گرفتار شدن می باشد و به مرور زمان تاندون فرسوده و ضعیف می گردد و سرانجام پاره میشود.
همچنین پارگی عضله دوسر بازویی در سر دیستال یعنی جایی که به برجستگی استخوان زند زبرین در ساعد متصل میشود نیز اتفاق میافتد اما پارگی در این منطقه نسبت به پارگی در سر پروگزیمال بسیار نادر است. پارگی در سر دیستال عضله دوسر بیشتر در ورزشکاران میانسالی که وزنه های سنگین بلند می کنند اتفاق می افتد.
معمولا ورزشکارانی که دچار پارگی سر پروگزیمال تاندون عضله دوسر بازویی شدهاند درد ناگهانی و تورم را در قسمت جلویی مفصل شانه توصیف می کنند که اغلب با صدای پارگی همراه است ظرف مدت چند روز خونمردگی در جلوی بازو پخش شده و بلافاصله بخش پایینی عضله دو سر بازویی برجسته میشود هنگامی که عضله دوسر عمل خم شدن را انجام میدهد این برجستگی مشخصتر میشود.
برخی اوقات پارگی یکی از سرهای پروگزیمال عضله دوسر با درد کمی همراه است و آسیب نهفته باقی می ماند زیرا سر دیگر عضله که به زائده غرابی متصل است ( سر کوتاه ) به اندازه کافی قوی بوده و به ندرت باعث ناراحتی می شود.
ورزشکارانی که دچار پارگی تاندون سر دیستال عضله دوسر شدهاند در پایین بازو و بالای آرنج درد ناگهانی احساس میکنند آنها غالباً زمانی دچار آسیب می شوند که در حال بلند کردن یک بار سنگین بودهاند و احتمالاً در بازو ، صدا و احساس پارگی می کنند. آرنج ورم کرده و کبود می شود و بر خلاف پارگی سر پروگزیمال در پارگی سر دیستال قدرت بازو از بین میرود.
برای درمان بیشتر پارگی های تاندون در سر پروگزیمال عضله دوسر بازویی از درمان های غیر تهاجمی استفاده میشود به دلیل اینکه تاندون مجاور تاندون آسیبدیده سالم باقی مانده و عضلات دیگر در خم شدن آرنج همکاری میکنند معمولاً در این آسیب کاهش قدرت و عملکرد اتفاق نمی افتد. برای بیشتر ورزشکاران مبتلا به این عارضه ناهنجاری ظاهری یعنی تغییر شکل ظاهری عضله و برجستگی در بخش پایینی عضله دو سر بازویی اتفاق میفتد. در صورت نیاز برای تسکین درد میتوان از داروهای ضد التهابی که به نسخه پزشک نیاز ندارند و از یخ استفاده کرد.
برای افزایش تدریجی قدرت شانه و بخش بالایی بازو باید تمرینات افزایش دامنه حرکتی انجام شود.
در مورد ورزشکاران جوان با سطح فعالیت بالا برای ترمیم تاندون پاره شده ، جراحی پیشنهاد می شود. جهت جلوگیری از کوتاه شدن تاندون جراحی باید ظرف چند هفته اول بعد از آسیب دیدگی انجام شود زیرا کوتاه شدن هرچه بیشتر تاندون روند ترمیم را مختل خواهد کرد.
پارگی در سر دیستال موجب کاهش عملکرد می شود. هرچه پارگی در سر دیستال شدیدتر باشد کاهش قدرت و افزایش ضعف عضلانی بیشتر خواهد بود. در افراد فعال و ورزشکارانی که قصد بازگشت به ورزش را دارند عمل جراحی مورد نیاز است در صورتی که پارگی کامل نبوده و بیمار مسن و غیر فعال باشد روشهای غیر تهاجمی از قبیل استراحت ، استفاده از ماساژ یخ و ثابت کردن عضو توسط فیزیوتراپیست انجام میشود که بر جراحی ارجحیت دارد.
بازگشت به فعالیت اگر پارگی سر پروگزیمال عضله دوسر بازویی به صورت غیر تهاجمی درمان شود ورزشکار می تواند پس از طی ۴ الی ۶ هفته به بازی برگردد پیش از پرداختن به تمرین ورزشکار باید بتواند شانه مصدوم را در دامنه حرکتی کامل بدون احساس درد به حرکت در آورد و به قدرت حداکثر نزدیک شده باشد معمولاً استفاده از نوار بندی و بریس ضروری نیست. پس از ترمیم تاندون پاره شده در سر پروگزیمال بازگشت به تمرین حداقل ۳ الی ۶ ماه طول می کشد.
در صورتی که پارگی کامل سر دیستال عضله دوسر بازویی به صورت غیر تهاجمی درمان شود بازگشت به ورزش را غیرمحتمل می سازد و اگر این صدمه با جراحی مداوا شود تمرین را میتوان پس از گذشت ۶ ماه مجددا از سر گرفت.
پس از جراحی، آرنج به طور معمول بین ۱ الی ۲ ماه ثابت می شود و پس از آن دو الی سه ماه باید حرکت درمانی انجام شود. ورزشکار باید در همه دامنه حرکتی بتواند آرنج را بدون درد به حرکت درآورد و در حرکت خم شدن و چرخش خارجی باید به حداکثر قدرت خود نزدیک شود تا بتواند مجدداً به ورزش بازگردد.
لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمایید